H Anna Zielinska, φοιτήτρια στην Πολωνική Ναυτική Ακαδημία στη Gdynia και       υπότροφος  Erasmus για σπουδές στο Πάντειο Πανεπιστήμιο,παρουσιάζει στα Πολωνικά το βιβλίο,

                               WOMEN, GENDER AND DIASPORIC LIVES                            LABOR, COMMUNITY, AND IDENTITY IN GREEK MIGRATIONS

“Women, Gender and Diasporic Lives” jest to książka napisana przez Evangelię Tastoglou. Autorka pochodzi z Grecji, gdyż urodziła się w Pireusie. Jest profesorem i przewodniczącym Katedry Socjologii i Kryminologii, Uniwersytetu Saint Mary w Kanadzie, członkiem the International Development Studies Program and Graduate Program in Women and Gender Studies. Ukończyła międzynarodowe prawo w zakresie praw człowieka, imigrantów i uchodźców. Laureatka wielu nagród i wyróżnień za osiągnięcia naukowe, takie jak the First Prize Greek Ministry of Education. W swoich publikacjach omawia tematy związane z płciom i migracją międzynarodową, migracją grecką, globalizacjom, imigracjom kanadyjską , imigrantami i mniejszościami oraz obywatelstwem, różnicami etnicznymi, wielokulturowościom i antyrasizmem. Jej publikacje są dobrze znane na świecie. Jest autorem wielu artykułów, rozdziałów książek, raportów badawczych. Do jej osiągnięć naukowych należą: Immigrant Women In Atlantic Canada: Challenges, Negotiations, Re-Constructions (2011); The Warmth Of The Welcome: Is Atlantic Canada A Home Away From Home For Immigrants? (2015); Women, Immigration and Violence (2015); Multiculturalism in Canada: Theories, Policy and Debates (2015).
Jednakże najbardziej znaną jest książka pt.: Women, Gender And Diasporic Lives: Labor, Community And Identity In Greek Migrations (2009). Została ona wydana w 2009 roku przez wydawnictwo Lexington Books. Książka obejmuje 14 aspektów kwestii społecznych, płci, emigracji i imigracji oraz roli kobiet i feminizmu. Całość zawiera 290 stron. Kolejne  rozdziały prezentują następujące tematy: Gendering the Greek Diaspora; Gender and Labor; Greek Migrant Women in Germany; Women Networking for Families; The Business of Social Change; The Temptations of New Surroundings; Gender and Diasporic Communities; The Greeks in Canada; Immigration, Socio-Economic Mobility, and Ethnic Identity; Power, Gender, and Generation in a Greek-Canadian Community; Women’s Status in the Greek Colonies of Egypt; Gender and Identities; Living Diaspora “Back Home; Gender and Ethno-Regional Identity among Greek Australians; Black Greeks or White Africans? “Women, Gender, and Diasporic Lives” jest zbiorem artykułów i badań poświęconych kobietom i mężczyznom w diasporze greckiej. Jedenaście członków i współpracowników, wykorzystując różne metody badań archiwalnych, etnografię, obserwację uczestników i analizę ilościową, przedstawia głębokie i bardzo zróżnicowane analizy feministyczne dotyczące różnych aspektów doświadczenia diasporowego w Grecji. Zakres prac obejmuje zasięg geograficzny czterech kontynentów (Ameryka Północna, Europa, Australia, Afryka) i siedem krajów (USA, Kanada, Niemcy, Grecja, Australia, Egipt, Etiopia). Dotyka on zarówno historycznych doświadczeń osób żyjących w diasporach w wyżej wymienionych obszarach świata. Poprzez szerokie tematy pracy kobiet, aktywności społecznej i tożsamości jako ich koncepcji organizacyjnej, autorzy poruszają  kwestie związane z problemami etnicznymi, klasą, pokoleniem i męskością. Szczegółowe studia przypadków opisują kobiety i agencje pracy, budowę instytucji wspólnotowych oraz  negocjowanie i identyfikacje ich  tożsamości. Poprzez pracę wielu współtwórców, książka ta jest cennym źródłem wiedzy i informacji dla wszystkich zainteresowanych płcią, diasporą, pracą czy współczesnymi studiami greckimi. Evangelia Tastsoglou, jako redaktorka, opracowała prace, które oferują wiedzę na temat pojawiających się problemów kobiet i sposobów, które nieuchronnie wpływają na ich życie w diasporze. Fenomenem książki jest jej pionierstwo literackie poświęcone wyłącznie doświadczeniom kobiet w diasporach greckich. Wprowadza kwestie kobiet w diasporze greckiej, zaczyna wypełniać ważne luki w badaniach, rodzi kwestie konsumpcjonizmu mediów, macierzyństwa, przedsiębiorczości i regionalizmu. Książka wnosi istotny wkład w badanie diaspory (języka greckiego), badania kobiet. Zawiera wiele nowych informacji, pytań i odpowiedzi na temat życia w diasporze.

W swojej pracy opierałam się na analizie rozdziału zatytułowanego “Status kobiety w koloniach greckich w Egipcie” napisana przez Matoula Tomar-Sideris.  Jak wskazuje sam tytuł, rozdział ten poświęcony będzie kobietom i migracji podczas greckiej kolonizacji w Egipcie. Obecność Greków w Egipcie sięga czasów przed naszą erą. Historycznie zjawisko to nazywano Wielką Kolonizacją, w której uczestniczyło greckie polis. Była to kolonizacja wybrzeża Morza Śródziemnego i Morza Czarnego od VIII do VI. Autorka opiera się jednak na opisie Greków za panowania egipskiego władcy Muhammada Ali, na początku XIX wieku. Jak sama stwierdza, migracja jest procesem seksualnym, a wspólnota grecka założona w Egipcie na przełomie XIX i XX wieku stanowi kontynuację wielu lat tradycji podróżowania i osadnictwa. Jak wspomniano wcześniej, w niniejszym rozdziale opisana jest rola, status i działania różnych greckich kobiet w Egipcie w XIX i XX wieku. Rozdział ten zawiera analizę na wielu płaszczyznach: społecznej, gospodarczej, kulturalnej i polityczno-historycznej. Stworzenie wspólnoty greckiej w Egipcie na początku XIX wieku stwarzało ogromne możliwości rozwoju gospodarczego i społecznego państwa. Ponadto Grecy inwestowali w bawełnę, transport i przemysł. Pierwsze greckie społeczeństwo w Aleksandrii zostało założone w 1843 roku. Jednakże druga co do istoty grecka ortodoksyjna społeczność powstała w Kairze w 1853 roku. W międzyczasie pojawiły się inne społeczności, takie jak Mansuria, Port Said, Az-Zagazik. Grecy, którzy chcieli bogactwa, osiedlili się we wspólnocie i tworzyli małe wspólnoty braterskie. Kiedy osiedlili się na stałe, wracali do swojego kraju pochodzenia, aby wziąć ślub i powrócić z małżonkom do Egiptu i założyć rodzinę. W tej chwili rola kobiety zaczęła się napędzać. Greckie kobiety były w stanie dobrze przystosować się do wielokulturowego świata egipskiego. Odgrywały szczególną rolę w rodzinie, ponieważ wiele z nich było wykształconych, co poprawiło ich status w społeczeństwie. Rozwój demograficzny był uzależniony od warunków społecznych, demograficznych i historycznych panujących w krajach przyjmujących. Tabele w tym podrozdziale wskazują, że rozwój hellenizmu egipskiego wzrósł z końca XIX wieku do połowy XX wieku, a pod koniec pierwszego stulecia ponownie stanowiły 75% ludności. Na początku XX w. wskazują, że greckie społeczeństwa były pierwszymi i największymi społeczeństwami wszystkich zagranicznych stowarzyszeń wielokulturowych w Egipcie. Jeśli chodzi o podział społeczeństwa na mężczyzn i kobiety, można zauważyć znaczny odsetek populacji płci męskiej przeważającej nad kobietą. Może to wynikać z faktu, że społeczeństwo to było patriarchalne. Niższa proporcja kobiet wynikała również z faktu, że mężczyźni głównie migrowali na ziemie egipskie do pracy zarobkowej. Fakt, że kobiet było znacznie mniej, narzuciło ogromne granice zarówno mężczyznom, jak i całej logicznej strukturze i funkcjonowaniu społeczeństwa. “Życie bez kobiet” spowodowało, że podstawowe struktury społeczeństwa zostały zakłócone, co doprowadziło do szybkiego małżeństwa i założenia małej rodziny. Działalność Greków w Europie doprowadziła do opracowania niektórych modeli rozwoju wspólnoty greckiej. Hellenistyczny kolonializm pozwolił rodzinom rozwinąć strategie rodzinne, które pozwoliły im zachować swoją hegemonię gospodarczą i społeczną w hierarchii hellenistycznej i egipskiej. Autorka podaje przykłady rodzin, w których traktuje się kobiety jako cenny obiekt transakcyjny. Małżeństwa dokonywano między osobami o tym samym materialnym statusie. W rodzinach mniej zamożnych lub biednych rola kobiet była nadal bardzo ważna. W rodzinach niższych klas kobieta uniknęła pracy poza domem, ponieważ taka była zasada egipskiego zwyczaju. Kobieta w tradycji powinna opiekować się domem i rodziną zgodnie z kultem wiary. Nominacje w społeczeństwach greckich odbywały się z szacunkiem i tradycją. Każde nazwisko odnosiło się do sytuacji urodzenia dziecka, w której znaczącą rolę miała klasa i płeć. Wybór imion dla dziewcząt był bardziej dozwolony, ponieważ imiona chłopców musiały pochodzić z religii. W czasach, gdy egipski hellenizm przechodził przez fazę integracji, ważną rolę odegrała Virginia Benaki. Aktywnie uczestniczyła w sprawach kobiet i stworzyła “Greckie Stowarzyszenie Kobiet Egiptu” w celu ochrony zatrudnienia kobiet i ich godności. Ponadto wspierała kobiety, które migrują do Egiptu wyłącznie do celów biznesowych. Popierała walkę z “białą niewolą”, która w tamtych czasach była bardzo niebezpieczna dla kobiet podróżujących. Były one często sprzedawane egipskim kupcom lub zmuszane były do prostytucji. Aby temu zapobiec, Virginia współpracowała z Międzynarodowym Towarzystwem Ochrony Młodych Kobiet i stworzyła schronienie dla greckich kobiet w Aleksandrii i utworzyła sierociniec, gdzie młode dziewczyny mogły się nauczyć szycia i gotowania. Virginia była bardzo aktywna w życiu społecznym. W 1917 r. Stowarzyszenie Kobiet w Kairze, prowadzone przez Athenę Spetseropoulou i Marię Kotsik, założyło przedsiębiorstwo dobroczynne podobne do tego w Aleksandrii, które było szkołą. Była ona przeznaczona dla biednych dziewczyn z Kairu, które mogły  nauczyć się pisać i czytać oraz zdobyć wiedzę, która dałaby im lepszy początek w życiu. Pomimo wielu nowo otwartych i ugruntowanych szkół dziewcząt, można było zauważyć, że chłopcy są jeszcze lepiej usytuowani w hierarchii wykształcenia. Odsetek chłopców uczęszczających do szkół w Aleksandrii zawsze był wyższy od procentu dziewcząt. Pomimo tego, w szkołach podstawowych, wyższych i technicznych uczono pisania i czytania oraz historii, matematyki i języka francuskiego. Wszystko to w celu uzyskania dobrego wykształcenia, a następnie pracy. Edukacja kobiet znacząco wpłynęła na demografię kolonii egipskich i ich rozwój społeczno-kulturowy. Początkowo uczestniczyły one w procesie edukacyjnym, jako nauczycielki. W szkołach wieczornych i weekendowych było o wiele więcej kobiet, które mogłyby poprawić swoje umiejętności w zakresie korespondencji, handlu, higieny lub matematyki. Pisząc o edukacji kobiet, warto wskazać Panagiotatou, która walczyła o podniesienie roli kobiet w społeczeństwie. Zażądała równości na rynku pracy i dostępu do edukacji. Ukończyła szkołę Arsakeion i walczyła o pokonanie bariery uniwersyteckiej, która nadal uważana była za terytorium męskie. Prowadziła szkołę pielęgniarską, w której uczyła zawodu młodych dziewcząt chcących zostać pielęgniarkami w przyszłości. Podczas wojny bałkańskiej wysłano pielęgniarki na front, aby pomóc rannym żołnierzom. Dla tradycyjnego greckiego społeczeństwa egipskiego zaangażowanie kobiet w nauce spowodowało problemy finansowe i społeczne. W miarę rozdzielania rodziny i pracy pozaziemska okupacja spowodowała, że kobiety stały się konkurencją dla mężczyzn, którzy określili rolę kobiet tylko w granicach domowych i sprzeciwiali się ruchom społecznym kobiet. Aby pokazać proces rozwoju kobiet w społeczeństwie, najlepiej wskazać wskaźnik, który wskazuje na ich włączenie do rynku pracy. Korzystając ze spisu ludności z 1897 r., Greckie kobiety, które zarabiały poprzez zatrudnienie, były raczej wyjątkiem. Dane wskazują, że kobiety, zostały sklasyfikowane jako bezrobotne. W późniejszych latach, choć odsetek populacji kobiet wzrósł, nadal stanowiły mniejszość na rynku pracy. Podczas spisu ludności w 1947 r. Nastąpił wzrost liczby kobiet pracujących. Trend wykazał, że prawie każda kobieta podjęła pracę zarobkową głównie w zakresie usług osobistych. To prawie czternaście razy więcej kobiet niż w 1897 roku.

Prezentowane dane wskazują, że rozwój egipskich kobiet pod koniec XIX wieku do połowy XX wieku wyglądał następująco: W czasach, gdy były mniejszością narodową, stanowiły niewielką część kobiet na rynku pracy. Miały mały dostęp do edukacji. W wyniku zmian demograficznych nastąpiła również zmiana na rynku pracy. Kobiety zostały zauważone i stały się coraz bardziej uprawnione w sektorach społecznych i gospodarczych. Od opieki ogniska domowego  do aktywności politycznej stały się coraz bardziej zauważalne w życiu społeczeństwa. Greckie kobiety żyjące w rejonie Egiptu były pierwotnie nazywane akcesoriami dla mężczyzn. Były to dodatki dla każdego, kto był najważniejszy w rodzinie. Kobieta miała za zadanie produkować i wychowywać potomstwo, zaspokajając jego potrzeby i dbając o dom. Przez lata i wydarzenia, z którymi spotkało się społeczeństwo, kobieta zaczęła zyskiwać coraz większe znaczenie. Jej stan był coraz wyraźniejszy. Kobieta  posiadała wiele praw i przywilejów. Nie była już tylko wierną służącą w domu i rodzinie. Stała się silnym i niezależnym elementem sceny politycznej i społecznej. Wiadomo, że wszystkie kobiety nie opuściły domów, aby rozpocząć karierę. Zmiany, które miały miejsce w społeczeństwie, miały na celu pokazania równości mężczyzn i kobiet w społeczeństwie, a nie sprowadzenia ich na boczny tor. Różnorodność społeczno-kulturowa, napięcia polityczne, były wynikiem dynamicznej działalności greckiej w Egipcie. Jednak spadek liczby społeczności osadników powrócił do centrum narodowości i wkładu, a nawet integracji tej części hellenizmu do ścigania rozwoju i modernizacji państwa greckiego. Grecy w jakiś sposób stali się ofiarami rozwoju historycznego, do jakiego byli mocno zaangażowani. Autorka tekstu na samym końcu postanowiła zacytować hasło, które w 1912 roku wypowiedziała Athena Roussaki-Germanou, która odnosiła się do roli kobiety w społeczeństwie. Hasło to brzmiało: “wymyślcie drogę dla kobiet”.

Ο φοιτητής του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Απόστολος Κατακουζηνός καταγράφει την ευεργετική λειτουργία του Παναγιώτη Λασκαρίδη.

Παναγιώτης Λασκαρίδης: Ένας Μεγάλος Ευεργέτης στην σύγχρονη εποχή